انبر کلاغی

آشنایی با آچار یا انبر کلاغی و راهنمای خرید

انبر کلاغی یا آچار کلاغی یک نوع انبر بوده که دارای دو آرواره می باشد. انبر کلاغی Pump Plier or Groove Joint Plier برای اولین بار در سال ۱۹۳۴ ساخته شد. بر خلاف سایر انبر ‌ها، یکی از آرواره ‌های انبر کلاغی می تواند در طول دسته نسبت به دیگری حرکت کند و به این ترتیب آرواره‌های انبر کلاغی با دسته یک زاویه ۴۵ تا ۶۰ درجه می‌سازند. حرکت آرواره انبر کلاغی، موجب ایجاد مجموعه‌ای از سایز‌های مختلف برای دهانه انبر کلاغی می گردد، بدون اینکه لازم باشد دسته انبر کلاغی باز یا بسته شود. از انبر کلاغی می توان برای باز و بسته کردن پیچ و مهره ‌ها و لوله ها و همچنین سفت کردن و نگه داشتن اشیاء و وسایلی با شکل‌های غیر معمول استفاده شود. آچار کلاغی در بازار با نام‌های انبردست واتر پمپ، چنل‌لاک یا انبردست لغزنده هم شناخته می‌شود، ابزاری دستی با دسته ‌های بلند و محور قابل تنظیم است که دارای شیارها یا کانال‌هایی برای تغییر عرض دهانه فک‌ها می‌باشد. این ابزار برای گرفتن و چرخاندن اجسام گرد، مربعی یا نامنظم - به‌ویژه لوله‌ها و اتصالات - طراحی شده و قدرت مکانیکی بالایی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

انبر کلاغی چگونه عمل می کند؟

تعریف: انبر کلاغی ابزاری است با فک‌های دندانه‌دار و محور قابل تنظیم که در موقعیت‌های مختلف شیارها قرار می‌گیرد و اندازه دهانه را تغییر می‌دهد. این مکانیزم باعث می‌شود بدون نیاز به پیچ تنظیم، به سرعت ابزار را برای اندازه‌های مختلف آماده کرد. با تغییر موقعیت محور در شیارها، دهانه فک‌ها باز و بسته می‌شود. هرچه فک بازتر باشد، توانایی گرفتن اجسام بزرگ‌تر افزایش یافته اما اهرم کاهش می‌یابد. دندانه‌های فک هنگام فشار دادن دسته‌ها به سطح جسم می‌چسبند و امکان چرخاندن یا نگه‌داشتن آن را فراهم می‌کنند. این طراحی باعث می‌شود در مقایسه با انبردست‌های معمولی سریع‌تر و کارآمدتر باشند.

اجزای اصلی انبر کلاغی:

• دسته‌ها: بازوهای بلند برای ایجاد اهرم؛ اغلب با روکش پلاستیکی یا عایق برای راحتی بیشتر.
• محور یا پین مرکزی: محل اتصال و چرخش دو بازو.
• شیارها/کانال‌ها: مجموعه‌ای از شیارهای پله‌ای که محور در آن‌ها جابجا می‌شود تا دهانه تنظیم گردد.
• فک‌ها: دارای دندانه‌های تیز و گاهی بخشی صاف برای کارهای حساس؛ اغلب کمی خمیده برای گرفتن لوله‌ها.
• فک زاویه‌دار: طراحی زاویه‌ای برای راحتی در کار با موانع و افزایش کارایی.

نام‌های رایج و انواع انبر کلاغی

• انبردست واتر پمپ نامی رایج در صنایع لوله‌کشی.
• چنل‌لاک Channel-Lock: نام یک برند معتبر که به صورت عمومی استفاده می‌شود.
• انبردست لغزنده Slip-Joint: گاهی به جای شیار‌دار استفاده می‌شود اما طراحی ساده‌تری دارد.
• مدل‌های فک بلند یا باریک: برای دسترسی در مکان‌های محدود.

کاربردهای انبر کلاغی

• لوله‌کشی: باز و بسته کردن اتصالات لوله و مهره‌های فشاری.
• خودرو: گرفتن شلنگ‌ها، بست‌ها و قطعات غیرمعمول.
• تعمیرات عمومی: چرخاندن پیچ و مهره در مکان‌های تنگ، گرفتن اجسام مختلف.
• کارگاه و DIY: نگه‌داشتن قطعات هنگام جوش یا لحیم‌کاری.

نکات ایمنی و روش استفاده از آچار کلاغی

• انتخاب شیار مناسب: همیشه کوچک‌ترین شیار متناسب با جسم را انتخاب کنید.
• قرار دادن جسم در عمق فک‌ها: برای جلوگیری از لیز خوردن.
• ترجیحاً کشیدن به جای هل دادن: کاهش احتمال سر خوردن.
• هماهنگی زاویه دسته‌ها با جهت نیرو: جلوگیری از باز شدن ناگهانی فک‌ها.
• استفاده نکردن بیش از حد از نیرو: به‌جای فشار بیش از اندازه از روغن یا حرارت کمک بگیرید.
• استفاده از عینک ایمنی: برای جلوگیری از پرتاب براده‌ها.
• عدم استفاده برای برق‌کشی زنده: مگر اینکه دسته‌ها استاندارد VDE باشند.

نگهداری و مراقبت از آچار کلاغی

• تمیز کردن پس از استفاده.
• روغن‌کاری محور برای حرکت روان.
• بررسی دندانه‌ها و تعویض در صورت ساییدگی.
• نگهداری در محیط خشک برای جلوگیری از زنگ‌زدگی.

راهنمای خرید انبر کلاغی

ویژگی‌های مهم:

• اندازه کلی: از ۱۵ تا ۴۵ سانتی‌متر؛ انتخاب بسته به فضای کار و نیاز.
• ظرفیت فک: حداکثر بازشدگی فک بر اساس قطر لوله‌های مورد استفاده.
• جنس و سختی: فولاد کروم - وانادیوم (Cr-V) یا فولاد پرکربن مقاوم.
• کیفیت محور: حرکت نرم و بدون لقی.
• روکش دسته: ضدلغزش و مقاوم در برابر روغن.
• پوشش ضدزنگ: روکش نیکل یا فسفات.
• گارانتی و برند معتبر.

ویژگی‌های اضافی:

• دسته‌های عایق استاندارد برای کارهای برقی.
• مکانیزم تنظیم سریع برای راحتی بیشتر.
• مدل‌های باریک برای فضاهای محدود.

انتخاب اندازه مناسب انبر کلاغی

• کارهای خانگی و لوله‌کشی سبک: ۲۰–۲۵ سانتی‌متر.
• کارهای عمومی و تعمیرات خودرو: ۲۵–۳۰ سانتی‌متر.
• کارهای صنعتی و لوله‌های بزرگ: ۳۵–۴۵ سانتی‌متر.

بازه قیمت و ارزش خرید

• اقتصادی: مناسب استفاده گهگاهی؛ دوام کمتر.
• میان‌رده: کیفیت بهتر و دوام مناسب؛ گزینه‌ای ایده‌آل برای اکثر افراد.
• حرفه‌ای: گران‌تر اما با طول عمر بالا و گارانتی مادام‌العمر؛ مناسب متخصصان.

مقایسه سریع با ابزار مشابه

• آچار فرانسه: مناسب مهره‌های شش‌گوش؛ انبر کلاغی برای اجسام گرد متنوع‌تر.
• آچار لوله‌گیر: قوی‌تر برای لوله‌های سنگین؛ اما حجیم‌تر.
• انبردست قفلی: قابلیت قفل شدن دارد؛ انبر کلاغی سریع‌تر در تغییر وضعیت است.

چک‌لیست خرید انبر کلاغی

• اندازه مناسب
• ظرفیت فک کافی
• جنس فولاد با کیفیت
• محور روان و بدون لقی
• دسته راحت و ضدلغزش
• پوشش ضدخوردگی
• برند معتبر و گارانتی
• عایق استاندارد در صورت نیاز به برق‌کاری

سوالات متداول (FAQ)

• آیا انبر کلاغی به لوله آسیب می‌زند؟ بله؛ دندانه‌ها ممکن است سطح را خط بیندازند. استفاده از روکش یا پارچه توصیه می‌شود.
• آیا چنل‌لاک همان انبر کلاغی است؟ چنل‌لاک نام یک برند است که به‌طور عمومی برای این نوع ابزار استفاده می‌شود.
• آیا برای برق‌کشی زنده می‌توان استفاده کرد؟ فقط در صورتی که دسته‌ها دارای استاندارد VDE باشند.
• چه زمانی باید تعویض شوند؟ وقتی دندانه‌ها ساییده یا محور بیش از حد لق شده باشد.

نتیجه‌گیری

انبر کلاغی یکی از کاربردی‌ترین ابزارها در خانه و کارگاه است. انتخاب درست سایز و کیفیت مناسب، این ابزار را برای سال‌ها قابل اعتماد می‌سازد. برای کارهای روزمره یا حرفه‌ای، توجه به جنس، برند و راحتی دسته‌ها کلید خرید موفق است.