بازارگاه یا مارکت پلیس چیست؟

بازارگاه یا مارکت پلیس Marketplace چیست؟

مارکت‌پلیس یک بستر آنلاین است که امکان عرضه کالاها و خدمات را برای فروشندگان فراهم می‌سازد. در این پلتفرم، فروشندگان می‌توانند محصولات خود را در غرفه‌های مجازی معرفی و ارائه کنند، و خریداران نیز با مراجعه به این غرفه‌ها، کالاهای مورد نیاز خود را مشاهده و خریداری نمایند. درآمد مارکت‌پلیس‌ها معمولاً از طریق دریافت درصدی از فروش هر محصول یا اخذ حق عضویت از فروشندگان تأمین می‌شود. در این نوشته از مجله اینترنتی سیمرغ مگز به تعریف مارکت پلیس و تفاوت آن با پلتفرم های متداول تجارت الکترونیک پرداخته می شود و مثال هایی از فروشگاه های ایران و جهان که بااین مدل بیزینس می کنند پرداخته می شود.

مارکت‌پلیس (Marketplace) چیست؟

در دنیای امروز، روش‌های عرضه و فروش محصولات دستخوش تغییرات چشمگیری شده‌اند. یکی از مهم‌ترین این روش‌ها، فروش آنلاین از طریق بستر اینترنت و وب‌سایت‌هاست. اگر شما هم تجربه خرید آنلاین داشته باشید، احتمالاً نام مارکت‌پلیس Marketplace به گوشتان خورده است. اما مارکت‌پلیس دقیقاً چیست و چرا این‌قدر محبوب شده است. مارکت‌پلیس یا بازارگاه محل و مکانی برای ارائه کالا و خدمات فروشندگان و انتخاب و خرید توسط خریداران می باشد. یک مارکت پلیس یا بازارگاه مجازی، پلتفرم آنلاین است که بستری برای خرید و فروش محصولات و خدمات بین فروشندگان و خریداران فراهم می‌کند. فروشندگان در این فضا می‌توانند در قالب غرفه‌های دیجیتال، کالاهای خود را عرضه کنند و خریداران نیز با جست‌وجو، مقایسه و انتخاب، خرید خود را انجام دهند.

مزایایی مانند تنوع بالای کالاها، امکان مقایسه قیمت‌ها و کاهش هزینه‌های عملیاتی باعث شده‌اند مارکت‌پلیس‌ها به انتخاب اول بسیاری از کاربران تبدیل شوند. در این مقاله به بررسی کامل مفهوم مارکت‌پلیس، انواع آن، مزایا و معایب، تفاوت آن با فروشگاه‌های آنلاین و همچنین معرفی نمونه‌های موفق داخلی و خارجی می‌پردازیم.

تعریف مارکت‌ پلیس

مارکت ‌پلیس Marketplace یا در فارسی بازارگاه فضایی دیجیتال است که در آن فروشندگان می‌توانند فروشگاه‌های اختصاصی خود را راه‌اندازی کرده و محصولاتشان را به مشتریان ارائه دهند. در این مدل، صاحب پلتفرم (مالک مارکت‌پلیس) تنها زیرساخت را فراهم می‌کند و از هر تراکنش، پورسانتی مشخص دریافت می‌نمایند.

مارکت‌پلیس‌ها با ایجاد یک پلتفرم چند منظوره، فرآیند خرید و فروش را تسهیل می‌کنند. فروشندگان بدون نیاز به راه‌اندازی وب‌سایت مستقل، به جامعه وسیعی از مشتریان در شهرها و حتی کشورهای مختلف دسترسی پیدا می‌کنند.

نمونه‌هایی از مارکت‌پلیس‌های معروف:

• آمازون Amazon و ای بی Ebay فروش انواع کالا
• اتسی Etsy صنایع دستی
• رانیکس Runnics لباس ورزشی
• شاپ سرف Shop Surf لوازم موج‌سواری و اسکیت

در مقابل، فروشگاه‌های آنلاین مانندApple ,Nike یا Zara فقط محصولات برند خود را ارائه می‌دهند و نمونه‌ای از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک اختصاصی هستند.

ویژگی‌های مهم مارکت‌پلیس‌ها

مارکت‌پلیس‌ها مزایای بسیاری دارند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

• رضایت بیشتر مشتریان: راه‌اندازی یک فروشگاه آنلاین به‌تنهایی، مسئولیت‌های زیادی را به همراه دارد؛ اما در مارکت‌پلیس، تمرکز بیشتر بر روی ایجاد یک تجربه کاربری عالی برای فروشندگان و خریداران است. با رشد مارکت‌پلیس، اعتماد کاربران افزایش یافته و فروش بیشتر حاصل می‌شود.
• ارائه خدمات پس از فروش: برخی مارکت ‌پلیس ‌ها مانند Amazon، خدماتی مانند گارانتی، بازگشت کالا و پشتیبانی را ارائه می‌دهند. این موضوع در جلب اعتماد مشتریان بسیار تأثیرگذار است.
• کاهش هزینه‌های عملیاتی: فروشندگان بدون نیاز به داشتن فروشگاه فیزیکی یا راه‌اندازی وب‌سایت، محصولات خود را به‌راحتی در مارکت‌پلیس عرضه می‌کنند.
• امکان مقایسه قیمت‌ها: مارکت‌پلیس‌ها به مشتریان اجازه می‌دهند تا در یک بستر، قیمت محصولات مختلف را مقایسه کرده و بهترین انتخاب را داشته باشند.

انواع مارکت‌ پلیس‌ ها

مارکت‌پلیس‌ ها بر اساس نوع خدمات یا محصولات ارائه‌شده، به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

مارکت‌پلیس عمودی Vertical

متمرکز بر یک حوزه خاص مانند لوازم خانگی، پوشاک یا خودرو. مزایای Marketplace عمودی عبارتست از:

• تمرکز بر یک بازار هدف
• تنوع تخصصی در محصولات
• رضایت بیشتر مشتریان

مارکت‌پلیس افقی  Horizontal

ارائه‌دهنده محصولات یا خدمات متنوع در دسته‌بندی‌های مختلف مانند دیوار، شیپور یا Amazon  

مارکت‌پلیس جهانی Global Marketplace

پلتفرم‌هایی که خدمات خود را بدون مرز جغرافیایی ارائه می‌دهند و کاربران از سراسر جهان می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. مانند AliExpress و Alibaba

نمونه‌هایی از مارکت‌پلیس‌های جهانی

• اتسی Etsy: پلتفرمی برای فروش محصولات دست‌ساز، هنری و خاص. مناسب برای هنرمندان و طراحان.
• آمازون Amazon: بزرگ‌ترین مارکت‌پلیس دنیا با بیش از ۳۰۰ میلیون محصول. خدمات انبارداری، حمل‌ونقل و پشتیبانی نیز توسط آمازون ارائه می‌شود.
• ای بی eBay: پلتفرمی برای فروش کالاهای نو و دست‌دوم. امکان خرید از طریق مزایده یا قیمت ثابت.
• فیور Fiverr: مارکت‌پلیس خدمات دیجیتال برای فریلنسرها و کارفرمایان.
• علی بابا Alibaba: مارکت‌پلیسی برای فروش عمده کالاها، با تمرکز بر فروش B2B در سطح جهانی.

نمونه‌هایی از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک

• شاپیفای Shopify: امکان ساخت فروشگاه آنلاین با امکانات کامل مدیریت فروش، سفارشات و پرداخت.
• ووکامرس WooCommerce: افزونه‌ای برای وردپرس که امکان تبدیل سایت به فروشگاه آنلاین را فراهم می‌کند.

مزایای فروش در مارکت‌پلیس

فروش بدون نیاز به راه‌اندازی فروشگاه اختصاصی

مارکت‌پلیس‌ها این فرصت را فراهم می‌کنند که بدون صرف هزینه و زمان برای ایجاد فروشگاه آنلاین مستقل، محصولات و خدمات خود را به فروش برسانید. تمامی فرآیندهای مرتبط با پرداخت، تبلیغات، لجستیک و معرفی مشخصات محصولات به‌صورت متمرکز و از پیش مدیریت شده‌اند.

کاهش هزینه‌ها

فروش در مارکت‌پلیس نسبت به راه‌اندازی و نگهداری یک فروشگاه اینترنتی مستقل، بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر است. شما نیازی به پرداخت هزینه‌های مربوط به دامنه، میزبانی وب، بهینه‌سازی موتور جستجو (SEO)، کپی‌رایت، طراحی قالب و سایر هزینه‌های فنی و مدیریتی ندارید؛ چرا که تمامی این موارد توسط پلتفرم مارکت‌پلیس پوشش داده می‌شوند.

اعتبار و اعتماد بیشتر

ساختن اعتبار و جلب اعتماد مشتریان برای فروشگاه‌های جدید نیازمند زمان طولانی است، چرا که کاربران به فروشگاه‌های تازه تأسیس اعتماد کمتری دارند. اما مارکت‌پلیس‌های معتبر به دلیل سابقه و قوانین مشخص خود، از اعتماد بالاتری برخوردارند. همچنین مشتریان در صورت عدم رضایت از محصول می‌توانند از طریق پلتفرم شکایت کرده و حقوق خود را پیگیری کنند، امکانی که در فروشگاه‌های مستقل تازه‌ تأسیس کمتر وجود دارد.

دسترسی به بازارهای بین‌المللی

داشتن فروشگاه در یک مارکت‌پلیس بین‌المللی این امکان را برای شما فراهم می‌کند که محصولاتتان را به مخاطبانی در سراسر جهان معرفی کنید. در این حالت، محدودیت جغرافیایی حذف شده و بازار هدف شما تنها به یک کشور خاص محدود نخواهد بود. در صورت اجرای موفقیت‌آمیز استراتژی‌های بازاریابی، می‌توانید میزان تقاضا و فروش خود را به طور چشمگیری افزایش دهید.

معایب Marketplace یا بازارگاه چیست؟

در کنار مزایا، مارکت‌پلیس‌ها معایبی نیز دارند که باید در نظر گرفته شوند:

• پرداخت پورسانت: فروشندگان باید درصدی از فروش را به پلتفرم پرداخت کنند.
• رقابت بالا: وجود فروشندگان متعدد، باعث رقابت شدید و گاه کاهش سود می‌شود.
• کنترل محدود: فروشندگان تسلط کمتری بر نحوه نمایش محصولات خود دارند.

مارکت‌پلیس‌ها به‌عنوان بستری نوین و پیشرفته در تجارت آنلاین، فرصت‌های فراوانی را برای فروشندگان و خریداران فراهم کرده‌اند. با شناخت دقیق ویژگی‌ها، مزایا و معایب آن‌ها می‌توان تصمیم گرفت که ورود به چنین پلتفرمی برای کسب‌وکار ما مناسب است یا خیر.

مارکت‌ پلیس‌ یا بازارگاه های فعال در ایران:

• با سلام
• ایسام
• اسنپ شاپ
• پیندو
• دیجیکالا
• این چند
• تکنو لایف
• و ...

منابع References:

• مجله اینترنتی سیمرغ مگز
• هوش مصنوعی گروه تولید محتوای سیمرغ
• وب سایت زرین پال zarinpal.com
• وب سایت کار لنسر karlancer.com
• وب سایت کاربوم karboom.io